ALPHEN AAN DEN RIJN, 13 maart 2021 –In tijden waar vrijheid een beladen begrip is, wil ik iedereen graag inspireren met het verhaal over mijn held, de naamgever van mijn bedrijf en mijn opa, Yme Lukas Feitsma.
Mijn eigen bedrijf, Yme Projects & Contracts is vernoemd naar Yme Lukas Feitsma. Dit was mijn opa maar ook een verzetsheld gedurende WOII. Hij was zendamateur en hielp geallieerde vliegers die neergeschoten waren, terug te keren naar Engeland. Een man die respect had voor iedereen, open en eerlijk was, moest zijn hulp duur betalen. Yme Lukas Feitsma, een man die goed wilde doen en alleen maar wilde helpen, werd verraden. Op 16 maart 1942 werd hij door maar liefst 5 gewapende SS-ers en een hoofdman opgepakt in zijn eigen huis. Maar voordat hij meeging, wist hij het voor elkaar te krijgen om nog snel met zijn gezin stamppot te eten. Bewijs van zijn daden hebben ze nooit gevonden maar hij werd wel meegenomen en ter dood veroordeeld. Na alle martelingen, uitputtingen, ziektes en doodsangsten in concentratie- en werkkampen in Nederland, Polen en Duitsland kwam hij pas in mei 1945 (na de bevrijding) weer thuis. Door eindeloos geloof in een goed einde, onmetelijke doorzettingsvermogen, zijn gevoel en slimheid had hij dit alles miraculeus overleefd. Hoe hij dat voor elkaar heeft gekregen en wat hij had meegemaakt, heeft hij jaren later, éénmalig in een radioprogramma over zendamateurs, verteld (waaruit hieronder een stukje).
Met de oprichting van mijn eigen bedrijf, gestoeld op dezelfde normen, waarden en doorzettingsvermogen, stond het als een paal boven water dat één dag in het bijzonder in ere zou worden hersteld.
Vanaf nu wordt 16 maart de YME STAMPPOTDAG dag.
Elk jaar op die dag probeer ik zo veel mogelijk mensen te inspireren met dit verhaal. Want ook nu in deze tijd van Corona is het van het allergrootste belang dat we deze normen en waarden naar elkaar uitdragen om deze en alle toekomstige crises het hoofd te bieden. Geniet van een heerlijke stamppot en sta niet alleen stil bij deze held, Yme Lukas Feitsma maar vier ook de vrijheid die je hebt, die wij aan mensen zoals Yme Lukas Feitsma en de nieuwe helden van nu te danken hebben.
Een stukje van het verhaal van Yme op de radio: de dag van de arrestatie
Yme fietste de Brederostraat in Zwolle in, waar hij woonde. De straat was afgezet met soldaten, en wat ze daar aan zijstraten hadden. Yme dacht ‘ze zijn hier ook iets aan het doen, zeker manoeuvres of zo.’ In de Tesselschadestraat, daar stonden namelijk ook een paar van die scharrelaars.
De voordeur van Yme’s huis stond open. Yme zette zijn goede fiets voor de deur, die hij na de oorlog nog had. Díe hebben de Duitse soldaten dan niet meegenomen. Dus hij hoefde na de oorlog ook niet te zeggen ‘Geef me eerst mijn fiets terug!’
Toen Yme in de gang kwam, stonden er direct VIJF man achter hem. Hij dacht, wel veel voor één zo’n jongen! Ze hebben nog eens goed het hele huis ondersteboven gehaald. Er was ook een hoofdman bij, Ruting heette hij. Die was vroeger hoofd geweest van de Kriminal Polizei, in Düsseldorf. Later heeft Yme hem nog gesproken, maar toen was het ’45 geworden. Die Ruting was er nog trots op ook dat hij Yme gearresteerd had! De Duitse soldaten hebben alles afgezocht bij Yme in huis op zoek naar zijn zender, de stommelingen.
Ze hebben helemaal niets gevonden. Natuurlijk niet! De zendbuis was een MC50. Die lag in het rommelkastje in de kamer, waar meer glaasjes in stonden, dus dat viel niet op. De transformator, daar lag een tang bij om buispatronen uit de hoogspanning te halen. Daar lag veel stof op, tot grote ergernis van zijn vrouw, maar daar deed Yme geregeld, Hij klopte over de spullen de stofzuigerzak uit, dan zat er weer stof op. Dan kon je niet zien dat dat geregeld gebruikt werd. En zo waren er nog wat van die kleine onderdelen die ze nooit en te nimmer hebben gevonden. Yme heeft die rot moffen nog te pakken gehad in zijn eigen huis!
Yme heeft zich in de gauwigheid nog verkleed. Hij had een blauw kloffie aan en zijn goede goed hing nog op de stoel van de dag ervoor, want toen was het namelijk zondag. Toen heeft hij kans gezien, zelfs terwijl die soldaten bij hem stonden, om andere kleren aan te trekken. En dat moest wel, want hij had veel waardevolle spullen in zijn kleding zitten die hij aan had en die ze niet moesten vinden. Ook had hij snel zijn ringen en horloge erbij neergelegd. Die hoefden de moffen ook niet van hem te hebben.
En toen zei Yme tegen mijn vrouw: ‘Ik moet nog wat eten!’ En dat is ook zo gebeurd. Bij leven van Yme en zijn vrouw werd dat nog altijd op 16 maart gegeten. Dat is STAMPPOT-andijvie met spekjes en een klein beetje jus. En Karnemelkse pap na. Dat at Yme dus ook op 16 maart 1942, de dag dat hij werd opgepakt.
En toen zei die Mof: ‘Weiter machen!’ Maar dat kon Yme niet verstaan. Deze taal was hem helemaal vreemd.
Toen werd Yme afgevoerd. Yme zei tegen vrouw en kinderen: ‘Tot straks, ik moet effe mee met deze heren. Die zijn heel vriendelijk. En ik ben er zó weer!’ Nou, dat duurde even, want in die tussentijd werd hij vier keer jarig.